Okul Öncesi Eğitim

Konsantrasyon 



Ortamı oluşturma:

- Sakin, sade, düzenli, kuralların olduğu ve uygulandığı bir ortam elverişlidir.
- Günlük, her gün yapılan aktivitelerin görselleştirildiği ortamda dikkat yoğunluğu fazladır.
Aşağıda örneklerini göreceğiniz kartları çocuklar gelmeden asabilirsiniz veya o günkü aktivite
kartlarını her sabah gelişi güzel çocuklara dağıtarak yapılacak aktiviteleri sırasıyla sayarken
o aktivite kartını elinde tutan çocuğa kartı astırırsın.






el işi


jimnastik




kitap okuma

müzik

resim çizme/boyama

teneffüs

- Oturdukları yer sizinle sıkça göz teması kuracak şekilde olsun. Yanında kendine örnek olacak bir çocukla
sırtı diğer çocuklara dönük vaziyette otursun.
- Bir öykü okurken, açıklama yaparken, bir yönerge verirken,... ara sıra fazla vurgulamadan dikkat eksikliği yaşayan
çocuğun adını söyleyin.
- Bir kaç dakika sonra dikkati yine dağıldığında elinizi hafifçe omuzuna dokundurun. Bu tekrar sınıf ortamına döndürmesini sağlar
- Çocuk için kısa süren fiziksel hareketler planlayın: yerini değiştirsin, yan sınıftan bir şey almasını isteyin,
masanızdan veya dolaptan bir şey almanız gerektiğinde bunu ondan isteyin.
- Canlı, açık bir dil kullanın, kısa konuşun.
- Dikkat süresi ile uyumlu olacak şekilde görev ya da çalışma belirleyin. Ayrıca çok zor bir çalışmanın çocuğun cesaretini
kıracağını, çok kolay bir çalışmanın da ilgisizliğe yol açacağını unutmayın.
- Çocuğun ilgi alanını öğrenmeye çalışın. Arabalara ya da hayvanlara ilgi duyan çocukların o konuyla ilgili bir şeyler anlatmasına olanak verin.
- Cesaretlendirici ve somut bir yönerge verin:
* Hikayeyi iyi dinlersen hikaye resimlerini sınıfa sen gösterebilirsin
* Ne resmi çizeceğine çabuk karar verirsen, resmini sınıfın en güzel yerine asacağım
*Çalışmaya tam katılırsan çalışmanı diğer öğretmenlere gösterebilirsin
- Talimat verirken:
*Çok duyuya hitap eden talimatlar verin
*Zaman zaman çocuğun talimatı anlayıp anlamadığını denetleyin, talimatı tekrarlatın
*Çalışma sırasında yanına uğrayarak ne yapması gerketiğini bir kez daha tekrar ettirin. "Zor mu, uzun sürer mi bitirmen?"gibi sorular yöneltin
Direngen çocuk söz konusuysa:
- Aktivitenin hemen başında çocuğa yardımcı olun ve ardından ekleyin: "Artık yalnız yapacaksın, birazdan gelip bakacağım..
heyecanla bekliyorum bitirmeni!"
- Yapmak istediği aktiviteyi çocuğun kendi seçmesi hem çalışma süresini hem de aktif katılımını uzatır. Seçtiği aktiviteden sonra hemen anlaşma yapın, çocuktan ne beklediğinizi açıkça ifade edin:

*"Alfabe köşesini seçtin. Birazdan yaptıklarını görmek için yanına uğrayacağım"
*"Eve gitmeden önce arkadaşlarına yaptığın çalışmayı anlatacaksın"
*"Harfleri sıralamadan bana göstermeyeceksin"
Eğer çocuk yarım iş yapıyorsa:
*Neler yaptığını ve daha neler yapması gerketiğini sorun
*Daha neler yapması gerektiğini bir kağıda yazıp çocuğun önüne koyun ki anlaşmanın sözde kalmayacağını bilsin
*Hatta bir görevi bitirdikçe bitirlen görevin üstünü çizin ki çocuk farkında olmadan konsantrasyonunu koruyarak daha uzun çalışsın


http://www.anaokulu.nl/sosyal-duygusal/dikkat.htm


-----------------------------------------------------------------------------------------



ZEYNEP YİĞİTOĞLU                                                                                                                                                        
                                         ANAOKULU FİZİKİ ŞARTLARI
Doğumdan ilkokul başlayıncaya kadar olan çocukluk yıllarını içine alan, bu yaş çocuklarının bireysel özelliklerini ve gelişimsel düzeylerine uygun zengin uyarıcı çevre imkanlarını sağlayan, onların tüm gelişimlerini toplumun kültürel değerlerin ve özelliklerin doğrultusunda en iyi biçimde yönlendiren bir eğitim sürecidir.
Okul öncesi Eğitim Kurumları, 0-6 yaş arası çocukların tüm gelişimlerini sağlıklı ve düzenli fiziksel koşullar içinde, toplumun kültürel özellikleri doğrultusunda en iyi biçimde yönlendiren onlarda sağlam bir kişiliğin sosyal duyarlılığın ve yaratıcı bir zekanın temellerini atan uzman eğitici kadroya sahip, temel fonksiyonu eğitim olan, sosyal kuruluşlardır
Ülkelerin kalkınmasında eğitim bir madalyonun iki yüzü gibidir. Bir ülkede politika, ekonomi ve toplum açsından gelişmeler bekleniyorsa önce eğitimi ele almak gerekmektedir. Okul öncesi eğitimi ise eğitimin en önemli yılları kabul edilmektedir.
Okul öncesi eğitim dönemini kapsayan 0-6 yaş çocukların bedensel, zihinsel ve sosyal gelişimlerini en hızlı olduğu dönemlerden biridir. Bu dönemdeki gelişmeler, çocuğun ilerdeki yaşamında büyük önem taşımaktadır.
Okul öncesi eğitim evrensel sayılabilecek amaçları üç ana başlıkta toplamıştır:
1- Toplumsal Amaçlar:
Çalışan annelere destek, her çocuğun bireysel farklılıklarını göz önüne alarak onların sosyal, zihinsel, duygusal, fiziksel, cinsel vb. gelişim aşamalarında geleneksel eğitimin boşluklarını telafi etmek.
2- Eğitici Amaçlar:
Çocuğun duygularını eğitmek ve çevresiyle iletişimi sağlayarak çocuğun duyarlı davranışlarını geliştirmek.
3- Gelişimsel Amaçlar:
Çocuğun doğal gelişimi temel alarak kendi vücudunu kontrol etme, kendi denetimini bağımsız olarak ya konuşma yapan öğrenme, dil vs. gibi becerilerinin gelişimini sağlamak.
ANAOKUL SINIFLARININ FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ NASIL OLMALIDIR?
Bir ana okul binası kurumu çocuğa verilen eğitimin niteliğini belirleyen öğelerden biri kurumun fiziksel konumunu düzenleme biçimi ve donatımıdır. Gereğince düzenlenmiş ve yeterince donatılmış bir okul öncesi kurumu her şeyden önce sağlıklı, güvenli ve çekici olmalıdır.
Ana okullarında mutlaka mutfak olmalıdır. Mutfak yemek odasına yakın olmalıdır. Masa ve sandalyeler çocukların boyuna uygun olmalıdırlar. Yemek masalarının yerden yüksekliği 60 cm sandalyelerin yerden yüksekliği 35 cm olmalıdır.
Lavabo – wc’ler çocukların vücut özelliklerine göre ayarlanmalıdır. Lavabolar minimum en-boy 28-45 cm ebadında yerden yüksekliği ise lavabolarda 55-60 cm, muslukta 65-71 cm olmalıdır. Wc kabinleri ise 70-90 cm eninde, bölücü duvarlar 130-150 cm yüksekliğinde klozet yüksekliği 35 cm olmalıdır.
Her 6 çocuğa bir lavabo her 4 veya 5 çocuğa bir klozet düşmeli tuvaletlerde doğal aydınlatma ve havalandırma olmalıdır. Islak zeminler kaymayan kolay temizlenebilir malzemeden yapılmalıdır. Alafranga tuvaletler kapatılarak çocukların seviyelerine göre yapılmalıdır.her çocuğun kendine ait havlusu ,diş fırça ve macunu olmalı ve bunlar uygun yerlerde yerleştirilmelidir.

Anaokullarında en çok ihtiyaç duyulan ve işlevsel açıdan en yoğun trafiğe sahip olan oyun odası büyük bir önemle ele alınmalıdır.
Oyun odasının boyutsal özellikleri, kullanma kapasitesi ve etkinliklerin çeşitliğine göre ayarlanmalıdır. Özel kreş ve Gündüz Bakımevleri kuruluş ve işleyiş esasları hakkında yönetmeliğin 19.maddesine göre; (aslında resmi kuruluşlar içinde aynıdır) oyun ve yatak odaları bol ışık alacak şartlara sahip bulunmalı, binanın çocuklar için kullanılacak bölümlerinin taban – tavan yüksekliği en az 2 metre 70 cm olmalıdır. Ayrıca oyun odasında her çocuk için 1,5 m2 lik alanın uygun olduğu kabul edilmektedir.
Masa, sandalye, oyuncak dolapları vb. mekan donatımı ile ilgili elemanlar sabit olarak yerleştirilmemeli ve çocukların guruplaşmalarına bazen de yalnız oynamalarına yağışlı havalarda açık havaya çıkmadıkları zaman oyun oynamalarını sağlayacak özellikte olmalıdır.
İlgi köşelerinde bulunan oyuncaklar uygun renklerden seçilmiş ve oyuncak yapım standartlarına uygun olmalıdır. (Mümkün olduğunca Türk standartlar enstitüsünce onaylanmış oyuncaklar satın alınmalıdır.)
Çocukların değişen ilgi ve ihtiyaçlarını ve eşyayı kullanma özgürlüklerini geliştirecek çok sayıda değişik malzeme gereklidir. Fakat tam bu bağlamada dikkate alınması gereken çocukların iyi düzenlenmiş bir eğitim ortamında az oyuncak ile de daha etkili bir öğrenme eğilimi gösterdiği unutulmamalıdır. Yani binanın şartlarına adapte edilmiş olmasının yanı sıra bu yerin rahat bir yaşama ve öğrenme ortamı olması sağlanmalıdır.
Okul öncesi kurumları fiziki şartların ve önemini şu sırayla ele alınmıştır.
Okul öncesi binanın iç mekânları:
- Veli bekleme salonu
- İdari kısımlar
- Doktor odası
- Depo
- Lavabo, wc
- Yemek odası ve mutfak
Eğitim mekânları:
- Oyun odaları ve köşeler
- Evcilik köşesi
- Blok köşesi
- Müzik köşesi
- Bilgisayar köşesi
- Fen – doğa köşesi
- Kukla köşesi
- Kitaplık köşesi
- Masa oyuncakları köşesi vb.
Okul öncesi eğitim kurumlarında köşeler düzenlenirken, çocuğun tehlikelerden uzak olmasını ve oyun sırasında sunulan imkanlardan en iyi şekilde yararlanmasına dikkat edilmelidir. Düzenleme yapılırken köşelerin özellikleri ve oyun sırasında öğretmenin etkinliği izleyebileceği şekilde olması gerekmektedir.

Son zamanlarda kombine oyun elemanları (salıncak, kaydırak, tırmanma aletleri, atlıkarıncalar, tahterevalliler ve diğer elemanlar) daha çok kullanılmaktadır. Gerek kombine gerek kombine olmayan tanzimlerde örneğin salıncaklarda çocuğun oturduğu kısma filoer veya tahtasu birikintilerini önlemek için delikler açılmalı çocuğun yaslandığı kısmın uygun malzemeden ve yap grubuna uygun yapılması salıncak zincirlerinin tekniğine uygun olması kaydıraklarının ekli yapılmaması çocuğun yaşına uygun olması güneşten ısınmayacak yönde yerleştirilmesi korkuluk olması ve bu korkuluklar üzerinde de ek vs. olması lazımdır. Kaydırak, salıncak, tahterevalli gibi oyun elemanlarının alt kısımlarında topraktan çukurlar oluştuğunda bu kısımların hemen gözden geçirilip düzleştirilmesi gerekir. Tahterevallilerde oturma yerleri ve bağlantı yerlerindeki teknik hatalardan dolayı çocukların dengesi bozularak kazalara sebep olmamalıdır.
Binada balkonlar olmamalı, pencereler çocukların tırmanıp açabileceği ve dışarıya sarkabileceği bir şekilde planlanmamalı, bütün elektrik kabloları gizlenmeli, prizler çocukların erişemeyeceği (1,5 m) yükseklikte olmalıdır. Dar ve çok koridor çocuklar için tehlikelidir. Kontrolü de zorlaştırır. Koridor genişlikleri 2-2,5 m olmalıdır.
SINIF:
· Hijyen ve temizliğe dikkat edilmeli.
· Mobilyalar çocukların boyunda olmalı ve mobilyaların sivri kısımları kaplanmalı.
· Köşeler ve oyuncaklar çocukların özgürce hareket etmelerini destekleyecek şekilde düzenlenmeli.
· Oyuncak ve eğitim materyalleri çocukların görebilecekleri şekilde yerleştirilmeli ve dolaplar, çekmeceler, kutular etiketlenmeli (Bir oyuncak örneği ile oyuncağın ismini yazarak).
· Çocukların yaş grubuna göre tehlikeli oyuncak ve materyaller sınıfta tutulmamalı ( Çocukların yutabilecekleri oyuncak parçaları, kesici aletler, kimyasal maddeler).
    

YEMEK ODASI
a) Yemek masalarının yerden yüksekliği (60 cm) olmalı, sandalyelerin yerden yüksekliği 35 cm olmalıdır.
b) Mutfakta havalandırmayı kolaylaştırıcı düzen olmalıdır.
c) Mutfakta yerler kolay temizlenebilir bir döşeme ile kaplanmalıdır.
    
LAVABO VE WC LER
a) Oyun odalarından lavabolara geçiş kolay olmalıdır.
b) Lavaboların eni - boyu en az 28-45 cm olmalıdır.
c) Lavaboların yerden yüksekliği 55-60 cm olmalıdır.
d) Muslukların boyu da 65-71 cm olmalıdır.
e) Klozet yüksekliği 35 cm olmalıdır.
f) Her 6 çocuğa bir lavabo, her dört beş çocuğa bir klozet düşmeli.
g) Tuvaletler temiz tutulmalı, aydınlatma ve havalandırma sistemi bulunmalıdır.
h) Tuvaletlerin zeminleri kaymayan ve kolay temizlenen parkelerle temizlenmelidir.
i) Lavabolarda kağıt havlu ve likit sabun bulundurulmalıdır.
j) Tuvaletlerde her çocuğa ait havlu ,diş fırçası ve macun bulundurulmalıdır.
   
OYUN ODASI
a)çocuklar için kullanılacak oyun odası bölümlerinin taban-tavan yüksekliği 2 metre 70 cm olmalıdır.
b)Her çocuk için oyun odasında 1,5 metre karelik uygun alan olmalıdır.
c)Oyun odasında bulunan oyuncaklar Türk Standart Enstütisince onaylanmış olmalıdır.
d)Oyun odasında çocukların değişen ilgi ve ihtiyaçlarını karşılayacak çeşitli malzeme ve oyuncaklar.
                              

AÇIK HAVA OYUN MEKÂNLARI
a)Bahçede bulunan kombine oyun elemanları (salıncak, tahterevalli, atlıkarınca, kaydırak, tırmanma aletleri)çocukların gelişim düzeylerine ve yaş özelliklerine uygun olmalıdır.
b)Kombine elemanlarının hepsi düzenli ve tehlike oluşturmayacak biçimde olmalıdır.
c)Çocukların bahçede özgürce oynayabilmeleri için çim, kum, çakıl alanlarının bulunması gerekir. Çizimde bulunan ilgili spor alanları ise istendiğinde kapanabilmektedir. Ayrıca oyun alanlarına gidilen yolların kenarları çeşitli ağaçlarla yeşillendirilmiştir. Eğlendirirken doğayı kavratan bir mekan elde edilmeye çalışıldı.
    
BİNA
a) Merdivenler iniş çıkış için yeterli genişlikte (1.5-2 m)olmalıdır. Tırabzanlar sağlam olmalı ve merdiven basamak aralıkları 18-20 cm ‘i geçmemelidir.
b) Duvarlar subazlı boyalarla boyanmalıdır.
c) Zemin kaymayan, toz tutmayan, kolay temizleneyebilir parke, tüysüz halı, mineflo ürünler ile kaplanmalıdır. Ayrıca binamız gayet ışık alabilen, geniş, ferah ve tek katlı bir yapıya sahiptir.




Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Bulunması Gereken Nitelikler
Çocuğu okul öncesi eğitim çağına gelen her anne-baba, okul seçimini nasıl yapacakları, neleri ölçüt olarak alacakları konusunda pek çok tereddüt yaşar. İyi bir okul öncesi eğitim kurumu şu nitelikleri taşımalıdır:
*Öncelikle yuvanın Sosyal Hizmetler Müdürlüğü ya da Milli Eğitim Bakanlığı’ndan ruhsatlı olup olmadığı sorulmalı ve projesinin çocuk yuvasına uygun yapılmış olmasına bakılmalıdır.
*İç mekan çocuğa rahatça ve güvenle hareket imkanı vermelidir. Merdivenlerin çocukların tutunabileceği yükseklikte tırabzanı, pencerelerin parmaklıkları, elektrik prizlerinin kapakları olmalıdır.
*Evcilik köşesi; el becerilerini ve yaratıcılıklarını geliştirebilecekleri faaliyetler (boyama, kesme, yapıştırma, hamur vb.) için düzenlenmiş sanat köşesi; kitap köşesi; geliştirici oyunlar için serbest oyun köşeleri (lego, boz-yap, tamir setleri, drama vb.); kukla köşesi; rahat minderlerden oluşan oturma köşeleri; kaba motor becerilerini geliştirmeye yönelik beden eğitimi köşeleri; piyano, vurmalı çalgılar, üflemeli çalgılar vb. bulunduğu müzik köşeleri olmalıdır.
*Çocukların yaş ve gelişimsel özelliklerine göre çeşitlendirilmiş, yeterli miktarda oyun ve etkinlik malzemeleri bulunmalı ve çocukların erişebilecekleri biçimde yerleştirilmiş olmalıdır.
*Bitkiler, çiçekler, sebzeler, oyun alanları ile zenginleştirilmiş, yoldan güvenli biçimde ayrılmış bahçe bulunmalıdır.
*Çocukların ihtiyaçlarına uygun olarak planlanmış, etkinlik ve oyun alanlarından bağımsız yemek ve uyku alanları bulunmalıdır.
*Tuvaletler, lavabolar çocuklara uygun biçimde düzenlemiş olmalıdır.
*Sağlık odası bulunmalıdır.
*Gerek oyun ve etkinlik alanları gerekse yemekhane, mutfak ve tuvaletler genel temizlik ve hijyen kurallarına uygun olmalıdır.
*Yemekler çocukların beslenme ihtiyaçlarına uygun olarak çeşitlendirilmeli ve okulda pişirilmelidir.
*Her çocuğun eşyalarının koyulabileceği özel dolapları bulunmalıdır.
*Çocukların yaptıkları etkinliklerden örnekler sergilenmelidir.
*Yönetici ve öğretmenler çocuk gelişimi, eğitimi, psikolojisi konusunda eğitimli ve deneyimli olmalıdır.
*Bir pedagog ya da psikolog görev yapmalıdır.
*Çocukların gelişimleri düzenli olarak izlenip değerlendirilmeli; aile – okul iletişimi sağlanmalıdır.
*Çocuklar yaş gruplarına göre sınıflandırılmış olmalıdır.
*Program çocuğun zihinsel, duygusal, sosyal ve fiziksel gelişimlerine katkı sağlamaya yönelik olmalıdır. Ancak aynı zamanda serbest oyun ve grup etkinliklerine de yer verilmelidir. Okul öncesi dönem çocuğu yoğun akademik uygulamaların altında ezilmemeli, yorulmamalı, uygulanan programdan keyif almalıdır.